Түүхчид нь түүхийн үнэт өв, олдвороо хулгайлан зараад… Эрдэмтэн сэхээтэн хүнд хулгай худлын өчүүхэн ч сүүдэр баймааргүй юм. Саяхан, Азийн шилдэг түүхчийн нэг Б.Эрдэнэбаатар НТӨ VII-III зуун, Эртний Ромын үе буюу НТ IV зуунд хамаарах археологийн олдвор болох Соёлын биет өвийн эд зүйлсийг бусдад худалдаалахаар завдсан” гэх хэрэгт яллагдан 5,4 сая төгрөгөөр торгуулсан. Гурван залуу эртний түүхийн эд өлгийн зүйлийг 650 саяар зарах гэж байгаад баригдсан. Уг олдворын эзэн нь “Адам” гэх хочтой,“Эмоци” продакшны менежер М.Адъяаням. Түүнд Шинжлэх ухааны гавьяат зүтгэлтэн, археологич Д.Эрдэнэбаатар уг олдворыг өгсөн бөгөөд “Амьдралд чинь хэрэгтэй бол зарж борлуулна биз хэмээн надад бэлэглэсэн” гэж анх мэдүүлсэн гэдэг. М.Адъяаням Б.Эрдэнэбаатар түүхчийн хожим ханилсан эхнэрийн хүү…
Түүхийн хүрээлэнгийн туслах эрдэм шинжилгээний ажилтан соёлын өв болох 17-р зууны үеийн эд өлгий, шүншигний мөнгөн аягыг хулгайлан заржээ. Бүр Урт цагааны алт мөнгөний дарханд зарсан нь хайлуулснаар 1630 оны үед бүтээгдсэн байх магадлалтай түүх соёлын үнэт биет өв ийнхүү дахин сэргэхгүйгээр устжээ. Уг шүншигний мөнгөн аягыг 2018 онд Дорноговь аймгийн Их хэт суманд явуулсан археологийн малтлага судалгааны ажлаар илрүүлж шинжээчид 45,6 сая төгрөгөөр үнэлжээ. Харин эд мэдэхгүй хүн эдийн нэр гутаана гэг болж, туслах ЭША С.О нь ердөө 228-хан мянган төгрөгөөр заржээ. Худалдаж авсан алт мөнгөний дархан нь ч эртний эдийг хайлуулжээ. Тэрбээр “…2022 оны 4-р сарын 4-ны өдөр 19 цагийн үед манай нөгөө өрөөний дархан 30 орчим насны намхан биетэй шар царайтай залуу дагуулаад ирсэн. Тэр залуу 15 см орчим диаметртэй цэвэр мөнгөн аяга зарна гэж харуулсан. Тухайн аягыг үзэхэд эргэн тойрондоо хонхойсон, эдэлгээний сэвтэй, хуучин бүдгэрсэн хээтэй, 150 грамм буюу дөрвөн лан жинтэй байсан бөгөөд нэг граммыг нь 1500 төгрөгөөр тооцож нийт 228 мянган төгрөгөөр худалдаж авах санал тавихад зөвшөөрсөн. Маргааш нь би тэр аягыг хайлуулж мөнгөн аяга хийгээд 600 мянган төгрөгөөр зарсан. Гурав хоногийн дараа аяга зарсан залуу ирээд аав аягаа нэхээд байна гэхэд нь хайлуулсан талаар хэлэхэд дуурайлгаж хийлгэж болох уу гэж асуусан…” гэж мэдүүлжээ.
Түүхийн хүрээлэнгийнхэн үнэт аяга алга болсныг 4-р сарын 08-ны өдөр мэджээ. Тэр даруйд нарийвчилсан хайлт хийж, хяналтын камер шүүгээд юм гарсангүй. Сан хөмрөгч эрдэм шинжилгээний ажилтан С.О түлхүүрийг хэд хэдэн удаа авч ашигласан талаар хэлжээ. Ингээд түүнээс тулган асуухад өрөнд орсон тул аягыг авч барьцаанд тавьснаа хэлж маргааш өдөр нь авчирна гэж амлажээ. Маргааш орой нь дуурайлгаж хийсэн нь илт аяга авчирч өгсөнд цагдаад хандсан байна. Шүүх туслах ЭША-г 3,6 жилийн хорих ялаар шийтгэж 47 сая төгрөг гаргуулан Түүхийн хүрээлэнд өгөх шийдвэр гаргажээ. Түүхийн хүрээлэн уг мөнгөн аягыг Чингис хааны музейд өгөхөөр төлөвлөж байсан ч сан хөмрөгийн түлхүүр олон хүнд байдаг, чөлөөтэй авч болдог зэрэг хадгалалт хамгаалалт муугаас ийн үүрд алджээ. 
()
Discussion about this post