Дэлхийн Монголчууд холбоо нь дэлхийгээр тархан суурьшсан Монгол үндэстнийг түгээн таниулах, хамтын холбоог бэхжүүлэх, Монгол үндэстний нийтлэг эрх ашгийг хамгаалахад чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулдаг билээ. Энэ удаа дэлхий даяар ойролцоогоор хичнээн Монгол үндэстэн хаана хэрхэн аж төрдөг тухай танилцуулья.
Монгол улс:
3,357,542 хүн амтай, 1,566,000 км.кв нутаг дэвсгэртэй ОХУ болон БНХАУ-тай хиллэдэг. Түүхээс үзхэд эрт цагаас хойш нүүдэлчин Монгол болоод Түрэг аймгуудын өлгий нутаг байсаар ирсэн, МЭӨ 209 онд байгуулагдсан Хүннү гүрэн ба түүнээс ч эрт цагаас өдгөөг хүртэл Монголчуудын оршин тогтнож ирсэн төв газар юм. Монгол улсад 25 гаруй ястан байгаагаас ихэнхи нь Монгол орны баруун хязгаарт амьдардаг. Нийслэл Улаанбаатар хотод хүн амын талаас ихгүй хувь нь амьдарч байна.
Хэл: Монгол
ӨМӨЗО:
ӨМӨЗО нь БНХАУ-ын автономит эрхтэй муж бөгөөд БНХАУ-ын хамгийн том угсаатны бүлгүүдийн нэг юм. 1945 онд Япон улс Хятадад бууж өгснөөр Өмнөд Монгол Хятадын эрхшээлд бага багаар орсон байдаг. ӨМӨЗО нь 1,183,000 км.кв нутаг дэвсгэртэй, ойролцоогоор 6,000,000 Монгол угсаатантай бөгөөд Хятадын хойд хэсэгт Монгол улстай хиллэдэг. Нийслэл нь Хөх хот бөгөөд ойролцоогоор 2,867,000 хүн амьдардаг байна.
Хэл: Монгол, Хятад
БНТУ:
Бүгд Найрамдах Тува улс нь ОХУ-ын нэг муж бөгөөд Монгол орны баруун хойд хязгаараар хиллэдэг 170,500 км.кв газар нутагтай 307,930 хүн амтай. Нийслэл хот нь Кизил. Угсааны хувьд Түрэгжсэн Монголчууд гэж судлаач нар үздэг бөгөөд Түрэг хэлээр ярьдаг ч Монгол үг маш их хэрэглэдэг байна. 1944 онд ЗХУ, Тан Тува-г хүчээр нэгтгэсэн билээ.
Хэл: Түрэг
Буриадын БНУ:
Буриадын БНУ нь ОХУ-ын муж бөгөөд 351,300 км.кв газар нутагтай, 972,021 хүн амтай. 17-18-р зууны үед Оросууд Байгаль далай хүртэл шахаж ирхэд Буриадууд тэмцэж улмаар ялагдаж Оросын мэдэлд оржээ. Буриад нь Монгол орны хойд хязгаараар хиллэдэг. Улаан-Үүд хот нь Буриадын нийслэл юм.
Хэл: Монгол, Орос
Халимаг:
Халимаг нь алс холын Ойрх Дорнодод ОХУ-ын газар нутагт оршдог Монгол угсаатан юм. 76,100 км.кв газар нутагтай ойролцоогоор 289,481 хүн амтай улс юм. 17-р зууны эхэн үед Халимагуудын өвөг дээдэс Ойродууд өмнөд Сибирээс нүүн Волга-ын газар нутагт хүржээ. Тэнд байсан Ногай хэмээх Түрэг овгуудыг хөөж үлдсэн хүмүүсийг нэгтгэж суурьшсан байдаг. Халимагийн нийслэлийг Элист гэдэг ажээ.
Хэл: Орос, Халимаг
Дээрхи мэдээллүүд нь саяхны судалгаануудын тоо (2010), баримтуудаас иш татсан бөгөөд тоо-г ойролцоогоор авч үзсэн юм. Дээрхи мэдээллээс дүгнэхэд дэлхий дээр нийт 3,346,900 км.кв газар нутаг дээр 10,926,974 Монгол угсаатан амьдарч байна гэсэн дүн гарч байна. Монголчууд бид 3 сая иргэнтэй зөвхөн Монгол улсад амьдардаг иргэд биш харин дэлхийгээр тархан суурьшсан 10.9 сая хүнийг ярих нь зүйтэй. Эдгээр хүмүүсийн эрх ашиг, хүний эрх, эв нэгдэл, үнэт зүйлийг хамгаалах нь Монгол хүн бүрийн үүрэг билээ.
Эх сурвалжууд:
Discussion about this post